Crytek’in CEO’su Cevat Yerli ile Crysis 2 Röportajı!

NOT: Crytek’in CEO’su Cevat Yerli ile 5 Kasım 2010 tarihinde gerçekleştirdiğim en kapsamlı Crysis 2 röportajıdır. Röportaj; dönemin Electronic Arts (EA) ve Crytek’in resmi fan sitesi www.cryturkiye.com da yayınlanmıştır.

Gamescom 2010’da Electronic Arts (EA) ve Crytek tarafından en iyi topluluk (Community) ödülü alan ve Crytek’in ilk ve tek resmi fan sitesi olarak Crytek’in CEO’su Cevat Yerli ile Crysis 2 ve firma üzerine konuştuk.  Crytek’in 10. Yılını yaşadığı şu dönemde; Crytek tarihinin en uzun röportajı ile karşı karşıyasınız. Bu röportaj ile Crysis 2’nin yenilikleri, seriye gelecek olan yeni özellikleri, Sandbox 3 Mod Tool’u ve oyunun grafik motoru olan CryEngine 3 ile ilgili tüm detayları bu röportajımız sayesinde öğrenebilirsiniz.

Tüm bunların yanı sıra Crysis 2’nin Türkçe olup olmayacağı bu röportaj sayesinde net bir cevapla kesinleşmiştir. Ayrıca Crytek’in ülkemizde ofis açıp açmayacağı hakkında da sorularımızı sayın Yerli’ye ilettik. Sözü fazla uzatmadan sizi röportaj ile baş başa bırakıyorum.
Röportaj boyunca yardımlarından dolayı Fatih Özbayram’a ve sitemizin kurucusu Aytaç Doğan’a teşekkür ederim ve keyifli okumalar dilerim.

- Tayfun Kumaş (cryturkiye.com – Crytek Community)

Tayfun Kumaş: Merhaba Cevat Bey, öncelikle zaman ayırıp sorularımı yanıtladığınız için teşekkür ederim. Yakında piyasada olmasını beklediğimiz Crysis 2’nin, ilk oyuna göre en büyük yenilikleri ve avantajları neler olacak?

Cevat Yerli: Merhaba Tayfun. Bence Crysis 2’nin en önemli dört özelliği var;

1.si; Şehir Atmosferi: Bu dikey Gameplay’ı çok etkileyecek. Oyuncularımıza inanılmaz ve çok türlü imkân sağlayacak. Bu da oyun keyfini etkileyip, en üst düzeye çıkaracak.

2.si; Yapay Zeka: Crysis 2 ile daha etkili ve gerçekçi bir yapay zekaya tanık olacaksınız. Yapay zekamız oyuncunun her yaptığı hamleye göre ayak uyduracak ve buna göre daha akıllıca bir savunma ve önem alacak. Bu da oyuncular için ayrı bir düello şekline gelecek. Düello’yu kazanabilmek için sadece ateş edip, düşmanları öldürüp ya da engelleri geçmek yetmeyecek. Daha akıllı, planlı ve taktiksel içeren oyun şekli gerektirecek.

3.sü; Nanosuit 2: Yenilenen, yeniden düzenlenen ve yepyeni özellikler eklenen yepyeni nano kıyafet.

4.sü; Oyunun Konusu ve Hikayesi: Dünyaca ünlü Sci-Fi’nin yazarı Richard Morgan ile hazırlanan oyunun konusu ve hikayesi.

Tayfun Kumaş: Crytek, Crysis 2 ile birlikte diğer tüm dijital ürünlerini de yenilemekte. Örneğin oyun motorunuz Cry Engine 3, mod aracınız Sandbox 3, oyun içi Nanosuit 2, normal web siteleri vs. Özellikle yenilenen Nanosuit 2 ile Nomad ile ne gibi özelliklere sahip olacağız?

Cevat Yerli: Nanosuit 2’yi ilk versiyonu ile karşılaştıracak olursak, ikinci versiyonun daha efektif olduğunu diyebiliriz.

Örneğin: “Armour” modunda oyuncuya hem güç, hem de “Stealth” veriliyor. Bu güçler, Nanosuit 1’de ayrı ayrı modlara bölünmüştü. Nanosuit 1’den aldığımız tepkilere ve araştırmalara uygun olarak Nanosuit 2’yi tasarladık. Ona birbirine daha bağlı ve uyumlu opsiyonlar verdik. Böylece Nanosuit 2 oyuncunun en büyük/güçlü silahı olacaktır. Çünkü Nanosuit 2 oyuncuya oyunun vaziyetine göre daha fazla yardım sağlayacak.

Tayfun Kumaş: Crysis & Crysis Warhead, CryEngine 2 ile yapılmıştı. Crysis 2 ile CryEngine 3’ün nimetlerinden ilk defa faydalanacağız. CryEngine 2 ile CryEngine 3 arasında ne gibi farklılıklar olacak?

Cevat Yerli: Göze çarpan en büyük farkı CryEngine 3’ün konsollara da hitap etmesidir. Cry Engine 3 sayesinde oyun yapımcıları bilgisayar oyununun yanı sıra bundan sonra da aynı zamanda konsol oyunları yapabilecek. Bu yapımı gerçek zamanda (Realtime) gerçekleştirebileceklerdir. Çünkü yaptığınızı aynı zamanda oyunda göreceksiniz. :) 

(What you see is what you play!)

Bir oyun motoru ile üç çeşitli platformlar için oyun yapabileceksiniz. Bir haritayı üç platform için kullanabileceksiniz. Beklemeden tıklamak ile tasarladığınız oyun içinde görebileceksiniz ve kullanabileceksiniz. Bu büyük bir farktır!

Ayrıca CryEngine 3 yeni render-teknikleri sağlayacak. Örneğin: Deffered Lighting: Bunun sayesinde dynamik ışınlandırmada performansa fazla etki yapmayacak.

Tayfun Kumaş: Crysis’in, Crysis 2 ile ilk defa PC haricinde konsollara çıkacak. Microsoft Xbox 360 ve Sony Playstation 3 ile PC arasında farklılıklar olacak mı?

Cevat Yerli: Crysis 2 ile bir ilki gerçekleştiriyoruz. İlk kez bir oyunumuzu üç çeşitli platformda oynabileceksiniz. En iyi grafiksel tasarımı bilgisayar ile gerçekleştireceğiz. Şirket olarak ortak isteğimiz ise her platform da en iyi grafikler tasarımı gerçekleştirmedir. Biz her zaman en iyisini yapmaya çalışıyoruz. Bizim için platform farkı yoktur.

Tayfun Kumaş: Benim gibi mod yapımcılarının da sabırsızlık ile beklediği bir diğer ürün ise Sandbox 3 oluyor. Sandbox 2’deki bir takım hataların düzeldiği Sandbox 3 ile yenilenen ve eklenen özelliklerden bahsedebilir misiniz?

Cevat Yerli: Yeni Sandbox Editörü ile oyun yapımcılarına yeni imkânlar sağlıyoruz. Örneğin; yeni asset-browserimiz olacak. Yeni animasyon grafik editörümüz de bulunacak. Daha iyi düzenlenmiş TrackView editörümüz olacak. Environment Probe Tool sayesinde cubemaps yapabileceksiniz. Daha fazla hiyerasik düzleme yapabileceksiniz ayrıca daha iyi düzenlenmiş solid-tools bulunacak.

Tayfun Kumaş: Dünyaca ünlü bilim kurgu yazarı Richard Morgan’ın da size katılımı ile daha da güçlenen Crysis 2 hikayesi bizlere neler sunacak?

Cevat Yerli: Crysis 2 oyun yazarı arayışlarına başladığımızda önemli faktörlerden biri bu kişinin bizim gibi oyunlara karşı aşırı ilgisi, onlara karşı ateşli ve aşık olmasıydı. Bu kişiliği Richard Morgan’da gördük ve bulduk. Onun tecrübesine de inandık. Kendisi çok güzel bir iş başardı! Zaten Crysis 2 oyununda kendi el izini göreceksiniz ve hissedeceksiniz. Buna emin olun!

Richard Bey, oyunun hikâyesini çok çeşitli bakışlardan yazdı ve hazırladı. Bu bize görmediğimiz detayları görmeyi sağladı. Bize çoğu püf noktalarını gösterdi. Bunu da oyuna yansıtmaya çalıştık. Çok güzel bir oyun hikâyesini iş birliği sonra gerçekleştirdik diyebilirim. Umarım hikâyeyi sizde çok beğenirsiniz.

Tayfun Kumaş: Crysis 2’de kimi yöneteceğiz? Prophet’ı fragmande gördük. Ayrıca Psycho’yu da Crysis 2’de görecek miyiz? Hem E3 2010 videosuna göre Prophet ihanet edecek gibi tavırlar süzüyorum :)

Cevat Yerli: Bir atasözümüze değinerek şunu diyorum: Sakla samanı, gelir zamanı :) Bu da size bir sürpriz olsun!

Tayfun Kumaş: Konu hazır karakterlerden açılmışken geçtiğimiz günlerde duyurmuş olduğunuz Crysis 3’te, yeni bir Türk karakter görebilir miyiz? Soru çok erken oldu ama böyle bir düşünceniz olabilir mi? Örneğin: Psycho İngilizdi.

Cevat Yerli: Şu an sadece Crysis 2’ye odaklandık. Crysis 3 hakkında hiç bir düşüncede bulunmadık. Güzel fikir ama zamanla neyin olup biteceğini bilemeyiz. :)

Tayfun Kumaş: Lingshan adalarını terk ettikten sonra dünyanın kalbi New York’tayız. Peki, şehir olarak neden New York seçildi?

Cevat Yerli: Listemizde çeşitli şehirler bulunuyordu ama tercihimizi dünyanın kalbi New York’tan tarafa kullandık. Her insanın New York ile bir bağlantısı bulunuyor. Birçoğu New York’u gezip tanıyor. Birçoğu ise New York’u haberlerden, filmlerden ya da oyunlardan tanıyor. Biz de şirket olarak çoğu kişinin bir bağlantı kurabileceği bir şehri tercih ettik. Ayrıca oyun hikâyesini en iyi şekilde yansıtabilecek tek şehir bizim için New York’tu. Bu seçimi de Crytek’teki tüm geliştirici takım ile birlikte yaptık.

Adalardan şehre geçişimizin bir nedeni ise oyun severlerimizi balta girmemiş ormandan şehir ormanına taşıma isteğimizdir. Ada değil de sahneyi bir şehre taşımak bizim için bir değişimin göstergesidir. Böylece oyunculara daha fazla dikey ‘’gameplay’’ imkanı sağlıyoruz ve kesinlikle daha eğlenceli bir oyun vaat ediyoruz. Oyuncuya Crysis 2 ile farklı oyun seviyeleri (sokak, bina üstü vs.) sağlanacak ve böylece oyuncuya oyun içerisinde çeşitli hareket imkânları sunulacak. Böylece Crysis 2 ile eşi benzeri olmayan ve görülmemiş bir oyun keyfini sağlayacağız.

Tayfun Kumaş: Crysis 2’nin Trailer ve Gameplay videolarını sürekli takip etmekteyiz. Videolarda göze en çok çarpan konu ise yaratık ve robotların bol olması… Hatta oradaki Nanosuit gibi bir kıyafet giyen düşmanların bize karşı durması… Bize düşmanlarımızdan bahsedebilir misiniz?

Cevat Yerli: Düşmanlarınız hakkında fazla bilgi veremeyeceğim. Oyunda farklı farklı sürprizler ile karşılaşacaksınız, şimdilik bunu söylüyorum :)

Tayfun Kumaş: Türk oyuncularının merakla beklediği en önemli soru ise Crysis 2’de de Türkçe dil desteği olacak mı? PC dışında da ilk defa bir konsolda Türkçe bir oyun oynayabilecek miyiz?

‘’Bu cevabınız ile de dedikodulara bir son verelim artık ve tartışmalara nokta koyalım lütfen :)’’

Cevat Yerli: :) Türk insanının bize gösterdiğiniz ilgi ve destekten dolayı çok mutlu olduk ve gururlandık! Buna karşılık olarak da Crytek şirketi olarak Crysis 2 ile yine Türkçe dil desteğini sağlayacağız! Bu bizim için çok önemli bir konudur.

Bu arada Türkçe dil desteğinde de sizlere birkaç sürprizimiz olacak. Umarım onları da beğenirsiniz. :)

Tayfun Kumaş: Genelde her röportajınızda size gelen sorulardan biridir ve yine de soramadan geçmek istemiyorum. (Zamanla insanın fikirleri değişebilir 😉

Türkiye’nin gururu Crytek, Türkiye’de ofis ya da şube açacak mı? Böyle bir fikriniz var mı?

Cevat Yerli: Şu anda çok iyi ve başarılı olan stüdyolarımız var. Bunların hepsi çeşitli projelerde çalışıyorlar. Öncelikle ilerleyen zamanlarda bu stüdyolarımızda ağırlık vereceğiz ve iyi işler başarmaya çalışacağız! Bizi takip eden ve tanıyan biliyor ki biz her zaman şirket olarak ilerlemeye çalışıyoruz. O bakımdan ilerleyen zamanda neyin olabileceğini şimdilik yanıtlayamıyorum. Bunu zaman gösterecek.

Tayfun Kumaş: Crysis 2 ne zaman piyasada olacak?

‘’Cevat Yerli’nin ağzından resmi açıklama lütfen :)’’

Cevat Yerli: Crysis 2, Kuzey Amerika’da, 22 Mart 2011 tarihinde piyasaya sunulacak. Avrupa ve Türkiye’de ise 25 Mart 2011’de oyun severleri ile buluşacak.

Tayfun Kumaş: E3 2010’da duyurulan ve hakkında hiçbir şey bilmediğimiz Codename: Kingdoms hakkında söyleyecekleriniz var mı? (Sonradan Ryse: Son of Rome olarak piyasadaki yerini aldı)

Cevat Yerli: Bu seneki E3 fuarında Codename: Kingdoms projemizi dünyaya duyurduk ve tanıttık. Bildiğiniz kadarı ile bu oyunu Microsoft iş birliği ile hazırlıyoruz. Oyun ve proje hakkında detay ve bilgi veremiyorum ama ilerleyen zamanda Kingdoms hakkında daha çok bilgi alabileceksiniz.

Tayfun Kumaş: Türkiye’de oyun yapımcısı olmak isteyen birçok genç var. Kimileri boş zamanlarında mod, yama vs. gibi oyunlara küçük eklentiler yapıyor, kimileri ise flash ya da kendi oyunlarını yapmak için çabalıyor. Türkiye’de oyun yapımcısı olmak isteyen gençlere tavsiyeleriniz ve önerileriniz var mı?

Cevat Yerli: Türkiye’nin oyun yapımcılarını batılı oyun yapımcıları ile karşılaştırırsak daha çok genç, yavaş yavaş gelişen bir oyun yapım piyasasını görüyoruz. Tabi ki geçen senelerde piyasamız çok genişlemiştir, çok yetenekli ve potansiyel taşıyan ekipler oluşmuştur. Amatörlüğü üstümüzden attık ve emin adımlar ile profesyonelliğe ilerliyoruz. Bu da bizi çok mutlu ediyor. Sonuçta Türkiye’nin ilerlemesini cani gönülden istiyoruz. Bunu yaptığımız yatırımlarla da gösteriyoruz!

Genç oyun yapımcılarımıza tavsiyem mod yapmalarıdır. Böylece hem kendi isminizi duyurma imkânına ulaşıyorsunuz, hem de tecrübe kazanıyorsunuz. Mesela bizim şirketimizde mod bölümünden gelen birkaç eleman arkadaşımız da var. Mod ve fan siteleri şirketimiz büyük önem taşımaktadır. Yapacağınız iş ortakları sayesinde bunu başvuru için kullanabilirsiniz!

Tayfun Kumaş: Türkiye’den size destek vermek için kurulmuş olan ve Crytek elemanlarınında yakından takip ettiği, özellikle de ülkemizdeki Crysis oyuncularının takıldıkları www.CryTurkiye.com hakkında düşüncelerinizi alabilir miyim?

Son olarak ise sizin eklemek istediğiniz ve ülkemize göndermek istediğiniz mesajınız var mı?

Cevat Yerli: Bir önceki sorunuza verdiğim cevapta belirttim zaten. Bizim için fan/mod siteleri çok büyük önem taşıyor. Bizim zaten crymod.com adlı mod sitemiz var. Orada bizim eleman arkadaşlar yardım sağlamaya çalışıyor. Sizin sayenizde ise oyun severlerimiz ile bir bağlantı kuruyoruz. Fan siteleri bir adet megafondur. Bizden aldığınız bilgileri binlerce, milyonlarca kişi ile paylaşıyorsunuz. Bunun için size ve sizin gibi fan sitelerine çok teşekkür ederiz. Onlara hem bilgi veriyorsunuz, hem de yardım ediyorsunuz. Bu da çok hoş bir durum!

Tayfun Kumaş: Röportaj için teşekkür ederim.

Saygı ve Sevgilerimle…

Cevat Yerli: Röportajın ve yaptığın işler için çok teşekkürler Tayfun Kumaş.

Başarılarının devamını dilerim.

Soldan Sağa; Faruk Yerli, Cevat Yerli, Tayfun Kumaş ve Avni Yerli.

Sami Onur Röportajı! (Bir sonraki Call of Duty ne olacak?)

NOT: 2010 yazında (24 Ağustos 2010) Sami Onur ile buluştuğum zaman gerçekleştirdiğim Call of Duty röportajıydı. O dönem E3 2010 gerçekleşmiş ve Treyarch'ın geliştirdiği Call of Duty: Black Ops duyurulmuştu. 

Infinity Ward'da 3D sanatçı olarak çalışan Sami Onur ile gerçekleştirdiğim bu röportajda dünyada ilk kez Call of Duty: Modern Warfare 3'ü duyurmuştuk ancak sonradan bu bilgileri kaldırmıştık. Bu yüzden benim için önemli röportajdan biri olmuştu.

Bu röportaj ilk kez Crytek Community sitesi olan CryTurkiye forumları üzerinden yayınlanmıştır. İyi okumalar.

- Tayfun Kumaş (TayfunKey)

Infinity Ward'daki Türk: Sami Onur!

Herhalde Call of Duty serisini bilmeyeniniz yoktur. Severek oynadığımız bu seride, Call of Duty 2, Call of Duty 4: Modern Warfare ve özellikle de geçtiğimiz sene sonunda piyasaya çıkan, tüm zamanların en çok satan oyun rekorunu şu an elinde bulunduran Call of Duty: Modern Warfare 2'de bir Türk'ün imzası olduğunu hiç düşündünüz mü?

Belki Call of Duty: Modern Warfare serisinde Pvt. Onur,  Sgt. Onur ya da Cpt. Onur isimli askeri görmüş olabilirsiniz. Hatta bu askerler ilginizi de çekmiş olabilir. Tabii ki, bu "Onur" adlı asker, uzun süredir Infinity Ward'da çalışan Sami Onur'dan başkası değil.

Üniversite zamanları sırasında master amacıyla gittiği Los Angeles’ta, oyun yapımcılığına adımını atmış olan Sami Onur, bugüne kadar Golden Eye Rogue Agent, Fight Club, Medal of Honor gibi oyunların yapımında yer aldı.  Bu ay tatil amaçlı geldiği İstanbul'da onunla bir buluşma ayarlayıp, uzun bir sohbet edebilme ve röportaj yapma imkanım oldu. Kendi geçmişi ve kariyeri hakkında, Infinity Ward'da olan dağılmalar sonrasında ortaya çıkan haberler ve Infinity Ward kapandı söylentileri hakkında konuştuk.

Sözü çok fazla uzatmadan sizi bu yepyeni röportaj ile başbaşa bırakıyoruz. İyi Okumalar!

Tayfun Kumaş (TayfunKey)
www.cryturkiye.com
(Crytek Community)

Tayfun Kumaş: Merhaba Sami Bey, EA, Activision gibi büyük firmalara girmek sizin için nasıl oldu?
Sami Onur: 2000 yılında SCIarc’da mimarlık master’ı yapmak amacıyla Los Angeles’a geldim. Çocukluğumdan beri bilgisayarlara ve dolayısıyla oyunlara meraklı olduğumdan dolayı mezun olduktan sonra bu alanı denemek istedim.

İlk önce Genuine Games'te çalışmalarım oldu ve daha sonra Electronic Arts'a geçtim, oradan da Activision'a geçtim. Call of Duty 2 yapılmadan önce Infinity Ward'da çalışan bir arkadaşım vardı, o da beni çağırdı. Ben de tekliflerini kabul ettim. O zamandan beri Infinity Ward'da çalışmaktayım.

Burada "Call of Duty 2, Call of Duty 4: Modern Warfare ve Call of Duty: Modern Warfare 2" adlı oyunların yapımında çalıştım. Halen de Infinity Ward’dayım.

Tayfun Kumaş: Activision’un, Infinity Ward’daki baş müdürlerinden Jason West ile Vince Zampella'nın bir anlaşmazlık sonucu kovulmasından sonra Infinity Ward'da bir süre yaprak dökümü yaşandı. Patronlarının işten ayrılmasını kabullenemeyen bazı arkadaşlar, zamanla Infinity Ward ekibindeki görevine son verdi.

Oyun basınında,  Call of Duty'nin ve Infinity Ward'ın geleceği konusunda şüphe edildi ve bu olay birçok dedikodunun ortaya çıkmasına sebep oldu. Bu konudaki düşüncelerinizi alabilirmiyim?

Sami Onur: Anlaşmazlığın ne gibi nedenlerden olduğu konusunda biz de sizin gibi bilgisiziz. Bu konuyla ilgili açılan dava halen devam etmekte. Sonucu zamanla öğreneceğiz.

Call of Duty serisi şu an, Call of Duty 3 ve Call of Duty: World at War yapımcısı olan Treyarch ekibi ve Modern Warfare serisini yapan bizler sürdürmekteyiz. Infinity Ward’dan birçok önemli isim ayrılmış olsa bile, kalan arkadaşlar ve yeni katılan arkadaşlar ile yolumuza devam etmekteyiz ve yeni projemiz üzerinde çalışmaktayız.

Tayfun Kumaş: Infinity Ward yoluna devam ederken, gelecek serinin adı Modern Warfare 3 olabilme ihtimali var mı?
Sami Onur: Böyle bir olasılık var, yeni Call of Duty üzerinde zaten çalışıyoruz.

Tayfun Kumaş: Call of Duty: Modern Warfare 2’deki "No Russian" bölümü, çok değişik bir görevdi. İlk defa bir oyunda terörist olarak katliam gerçekleştirdik ve bu katliam ile Rusya ile Amerika'yı tam anlamıyla savaşa soktuk. İhanetlere de uğradık. Biraz spoiler olacak ancak oyun boyunca Roach karakteri ile devam ettik, en yakın dostumuz Ghost ile General Shepherd’ın emirlerine uyduk. Kendimizi iyice bu karakterler ile bağdaştırdık. Bir bölümde Shepherd'ın ihaneti bizi çok etkiledi.

Önceki Call of Duty serisine göre çok kötü ve beklenmedik sonuçlar gördük. Bu konu hakkında neler söylemek istersiniz?
Sami Onur: Her şeyden önce bu bir oyun, eğlence işin yapılmış olsa da burada bir nevi savaşın kötü yanlarını ele aldık. Ne kadar kötü olabileceğini gösterdik.

Buna benzer olaylar gerçek hayatta da olabiliyor ama sonuçta bu oyundaki her şey kurmacadır. Oyunda, Makarov’un adamı olarak ilerlerken, her şey ilk önce yolunda gider fakat gidişat değişir ve sonunda vuruluruz, ya da yaşarız. Bu da bazı oyuncuları çok üzmüştür ama gerçek savaş bundan çok daha üzücüdür ve kötüdür. Kısacası, biz savaşın bir çok karanlık ve kötü yanlarını bu oyunda gözler önüne sermeye çalıştık.

Tayfun Kumaş: Call of Duty: Modern Warfare 2'deki Multiplayer bölümünde Türk bayrağının olmaması bizi çok üzdü. Gelecek seride bu gibi sorunlar ile karşılaşacak mıyız?
Sami Onur: Modern Warfare 2'de çizimlerle uğraştığım için programcılık tarafı hakkında bir şey söyleyemeceğim. Şunu belirtmek isterim ki Türk bayrağı yapılmıştı. Proje sonlarına doğru çok yoğun ve tempolu çalışma olduğu için, Türk bayrağı dahil bazı ülkelerin bayrağı programcı arkadaşların gözünden kaçmıştır. Nitekim, yapımcısı olduğum oyunda bayrağımızın olmaması herkesten çok beni rahatsiz etti. Bir sonraki seride bu gibi durumların olmaması için elimizden geleni yapacağız.

Tayfun Kumaş: Zamanımızda Single oyunlara ilgi biraz daha azalmış gibi görünüyor. Mesela herkes Multiplayer ya da Online oyunlar oynuyor. Şimdi piyasaya çıkan oyunlarında Single bölümleri çok kısa oluyor bu konu hakkındaki düşüncelerinizi alabilir miyim?
Sami Onur: Oynanan süre olarak Single oyunların genel olarak kısaldığından emin değilim. Bu konuda tarihsel istatistiki bir veri varsa ona göre birşey söyleyebilirim ama piyasada uzun olan Singleplayer oyunlar var.

Tayfun Kumaş: Türkiye'de yavaş yavaş yükselişe geçmeye çalışan bir oyun sektörü var. Siz ülkemizdeki bu sektör hakkında neler düşünüyorsunuz?
Sami Onur: Ülkemizdeki oyun sektörünü pek bilmiyorum. Oyun sektörünün iyi bir çıkış yapması ve sürekli olabilmesi için eğitim ve gelir seviyesinin artması, korsan yayınların önünün kesilmesinin yanında, oyun yapacak birikime ve bilgiye sahip, yurt dışında üretilen oyunlarla yarışabilen oyun üretimi yapacak ekiplerin kurulmasına bağlı. Bu sorunları çözmek için de zamana ihtiyacımız var.

Tayfun Kumaş: Son olarak benim gibi oyun yapımcısı olmak için çabalayan arkadaşlara tavsiyeleriniz var mı?
Sami Onur: Oyun yapımcısı olmak isteyen arkadaşlara çalışmayı ve araştırmayı bırakmamalarını, yenilikleri takip etmelerini ve kişisel olarak küçük projelerle uğraşmalarını tavsiye ediyorum. Bunlar, bazı oyunlara mod olabilir, yama olabilir ya da küçük oyun projeleri olabilir. Modların mükemmel, aynen devam TayfunKey ;)

Tayfun Kumaş'ın Genel Yorumu: Bu röportaj ile birçok söylentiye nokta koyduk. Bazı merak edilen soruların cevabını alırken, Activision'daki Infinity Ward ekibinde çalışan başarılı Türk arkadaşı sizlere tanıştırmış olduk.

Infinity Ward kapandı, yıkıldı, bitti gibi haberler sanal ortamda dolaşırken, bu haberleri de yalanlamış olduk. Bir yandan Treyarch yapımı Call of Duty: Black Ops’u bekleyedururken, Infinity Ward'ın yeni oyununu Modern Warfare 3 olarak 2011’de görme dileğiyle yapımcılara başarılar diliyoruz.

Call of Duty: Modern Warfare 2'deki Sami Onur Yapılarından Kısa Örnekler!

Üsteki görsel, Brezilya'daki görevde bir çoğunuzun dikkatini çekmiş olabilir. Alex: 1 Lincoln: 1 yazısı aslında Sami Onur'un Türk futboluna göndermedir. 

Fenerbahçe'de yer alan Alex için sarı lacivert, Galatasaray'da yer alan Lincoln için sarı kırmızı bir tabela yerleştirilmiştir. Yinede üç büyüklerden Beşiktaş da unutmamıştır. Tabelaya yakınlaşınca tam ortada ÇARŞI grubunun simgesini görebilirsiniz.

...Uzay bölümü de ona ait!

Vee Call of Duty: Modern Warfare'daki efsanevi Çernobil bölümü... O da Sami'ye ait. 

Saygılarımızla Cap.MacMillan!

Bir sonraki Call of Duty ne mi olacak?

Treyarch'ın geliştirdiği Call of Duty: Black Ops olacak. Amerika ve Sovyetler Birliği arasındaki soğuk savaşı ve Vietnam savaşını konu olacak. 

Oyun ise 9 Kasım 2010 tarihinde ise PC, Playstation 3 ve Xbox 360 için piyasadaki yerini alacak. 

Mert Mimaroğlu Röportajı (Ceidot Stüdyoları, TeleWorlds & Crysis: Back to Future)

NOT: 2000'li yıllarda Tirido olarak tanıdığımız Mert Mimaroğlu, Crysis'e The Back to the Future'daki meşhur Delorean'ı modlayan isim.

Bu mod ile tanınmasının ardından senelerdir Türk oyun stüdyosu Ceidot'ta Umaykut Online, Hükümran Senfoni Online ve Ceiron Wars gibi önemli oyunların yapımında yer almış bir isim olan Mimaroğlu, şu an bu röportajdan seneler sonra yer aldığı TaleWorlds Entertainment'te görevini sürdürmekte ve Mount & Blade II: Bannerlord'u geliştirmekteler.

Mert Mimaroğlu ile 30 Haziran 2010 tarihinde, EA ve Crytek'in desteklediği resmi fan sitesi www.CryTurkiye.com ile yaptığım röportajı kişisel blogumda yeniden sizlerle paylaşıyorum.
Mert "Tirido" Mimaroğlu'nun tüm çalışmalarına ise www.tirido.com üzerinden inceleyebilirsiniz. İyi okumalar.

- Tayfun "TayfunKey" Kumaş

Tayfun Kumaş: Merhabalar, öncelikle bize kendinizden bahsedebilir misiniz?
Mert Mimaroğlu: Merhaba, 1982 İzmir doğumluyum. 9 Eylül Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği mezunuyum. 2008'den bu yana Ceidot'ta çalışmaktayım.

Tayfun Kumaş: Oyunlara olan ilginiz nasıl başladı?
Mert Mimaroğlu: İlkokulda başladı. Babamın armağan ettiği Commodore 64 ile bilgisayar oyunlarıyla tanıştım. O zamanlar bu oyunları nasıl yapıyorlar acaba diye bir merakım yoktu ama özellikle 3Dfx'in ortaya çıktığı, grafiksel olarak ciddi gelişmelerin olduğu yıllarda bu merakım gittikçe arttı.

Tayfun Kumaş: Oyun yapımcılığına ilk adımınızı nasıl attınız?
Mert Mimaroğlu: Üniversitenin ilk yıllında liseden arkadaşımla 2B bir strateji oyunu projesine giriştik. Tam o yıllar strateji oyunlarının 2B'den 3B'ye geçtiği yıllardı. Biz de bu rüzgara uyalım dedik. Tabi öğreneceğimiz tonla şey vardı. Kendimizi geliştirmeye başladık. Sonuçta bu projemiz birkaç denemenin ötesine geçemedi ama bir şeyler yapabilmek adına öğrendiklerimiz bize çok şey kattı.

Tayfun Kumaş: Céidot'taki görevinizden bahseder misiniz?
Mert Mimaroğlu: Genel olarak 3B grafiklerden sorumluyum ki bunlar genelde 3B çevresel çizimler yapıyorum.

Tayfun Kumaş: Bildiğimiz kadarı ile Céidot'ta, Umaykut Online'nin yapımında çalışıyorsunuz. Bunun dışında da Hükümran Senfoni Online, Ceiron Wars gibi oyunlar da Céidot markası olarak görünüyor. Peki ülkemizde neden Online oyunlara öncelik veriliyor?

Mert Mimaroğlu: Kutulu oyunların maliyetleri, ekip ihtiyaçları gerçekten çok yüksek ve her geçen yıl da yükseliyor, çünkü her geçen yıl çıta yükseliyor. Dolayısıyla bizim gibi küçük bir oyun sektörüne sahip ülkede bu şekilde sektöre girmek çok zor ve çok riskli oluyor ancak Web'e yönelik, Free2Play denilen online oyunlarda alınan riskler ve maliyetler daha az. 

Tayfun Kumaş: Zamanımızda Single oyunlara olan ilgi azalmış gibi gözükürken, birçok oyunda piyasaya online olarak çıkmakta. Ayrıca bazı oyunların Single bölümleri kısa tutulup Online'ye öncelik veriliyor. Hatta artık demo oyunlar bu sene son buldu ve Medal of Honor, Crysis 2 gibi oyunlar da ücretsiz Multiplayer Beta ile karşımıza çıkacak. Bu gidişle sizce Single oyunlara ilgi azalır mı? Geleceğin oyunları hakkında düşüncelerinizi alabilir miyim?

Mert Mimaroğlu: Günümüzde çoğu oyunun ortalama oynanış süresi 8 saat. Dolayısıyla Multiplayer yönü bir oyunu rakiplerinden ayrılmasında en önemli kriterlerden biri oluyor. Sosyal ağların ve internetin bu kadar yaygınlaştığı günümüzde, artık insanlar oyunlarda da birbirleriyle rekabet etmek, arkadaşlarıyla oynamak istiyor. Ceidot olarak online oyunları seçmemizin bir nedeni de budur. 

Yine de Single Player oyunlara ilginin azalacağını pek düşünmüyorum. Film gibi atmosferi ve öykü akışını hâlâ bu tür oyunlarla yaşıyabiliyoruz. Şahsen her ne kadar çok oyunculu FPS'ler oldukça eğlenceli olsa da iyi kurgulanmış bir senaryoya sahip tek kişilik bir oyunu yeğlerim. Co-op tarzı giderek yaygınlaşıyor ki şu an için iki türün en iyi yanlarını birleştiren tarz bu ve gerçekten çok zevkli. Gelecekte bu tür oynanışa sahip oyunların artacağını düşünüyorum.

Tayfun Kumaş: Umaykut Online'nin yeni tanıtım videosu yayınlandı. O oyun hakkında bize bilgi verirmisiniz?

Mert Mimaroğlu: Umaykut, üç tane büyük Türk devletinin (Göktürk, Hun, Selçuklu), Türk dünyasının lideri olma mücadelesini konu alıyor. Oyuncular bir devleti seçip, yeni şehirler kurup, diğer oyuncularla birlik kurarak o sunucunun liderliği için mücadele ediyorlar. Bu arada tanıtım videosunun Ceidot logo kısmı bana, illüstrasyonları Serdar Yıldız'a, bu illüstrasyonların hareketlendirilmesi ve finaldeki Umaykut logo animasyonu da Animax'a ait.

Tayfun Kumaş: Umaykut Online'da üs tasarımları yaptınız. Bu görevlerde sizi zorlayan kısımlar oldu mu?

Mert Mimaroğlu: Zorlayan diyebileceğim tek kısım ise çadırların şeklini ve tarzını belirlemekt oldu. Onda da illüstratörümüz Serdar Yıldız sanat yönetmenliğiyle bana yardımcı oldu.

Tayfun Kumaş: Gelecek senelerde Céidot'ta bize böyle bir kutulu oyun sunacak mı?

Mert Mimaroğlu: Şu an böyle bir planımız yok.

Tayfun Kumaş: Gördüğüm kadarı ile siz de benim gibi mod yapımcısınız. Mod yapımcılığına ilk ne zaman adım attınız?

Mert Mimaroğlu: Yıllar önce Half-Life'ın editörü ile biraz uğraşmıştım ama ciddi anlamda ilk adımı iki yıl kadar önce Sandbox'la birlikte attım.

Tayfun Kumaş: Crysis: Warhead'a yapmış olduğunuz The Back to the Future'ın, DeLorean adlı araç modunuz hakkında bize bilgiler verir misiniz?

Mert Mimaroğlu: Bu küçük bir mod. Aslında bir bakıma eklenti. Geleceğe Dönüş 1 filmindeki DeLorean'ı modelledim ve Sandbox2'nin görsel programlama editörü Flowgraph ile arabaya zamanda atlama özelliği ekledim. Aynen filmde olduğu gibi saatte 88 mil hıza ulaşırsanız rastgele zamanda atlıyorsunuz. Eğer yanan lastik izlerini görmek isterseniz saatte 88 milden daha hızlı giderken zaman devrelerini açıp arabadan atlayın. Arabanın hızı 88 mile gelince araba zamanda atlayacak ve yanan lastik izlerini bırakacak. Daha sonra zamanlar arası sinyal yollayarak arabayı geri çağırabilirsiniz.

Tayfun Kumaş: Sandbox programı ile çok güzel haritalar tasarlanabiliyor, zemin hazırlanıyor. Objeleri sanki The Sims'te mobilya dizer gibi yerleştiriyoruz. Bu programı kullanmak isteyen, mod yapımcılarına tavsiyeniz nelerdir?

Mert Mimaroğlu: Sandbox gerçekten muhteşem bir editör. CryEngine'in her şeyi eş zamanlı gösterebilme ve anında oyuna geçebilme özellikleri sayesinde Sandbox'ta çalışmak hem çok hızlı, hem de çok verimli. 

Benim bu konularda genel önerim, genel olarak neyin nereden yapıldığını bilin ama birkaç konuya odaklanın. Editör çok geniş kapsamlı, içinde 10 kadar alt editör var. Hepsinde uzmanlaşmak zor, dolayısıyla hoşunuza giden birkaç alanı seçin ve oraya odaklanın.

Tayfun Kumaş: Örneğin ben 3DsMax ile bir Kız Kulesi modeli çizdim, textureleri de hazır. Tabi doğal olarak bu modu, GTA'ya hazrıladım. Bunu da sizin gibi Crysis'e eklemek istiyorum diyelim. Sizce bunu hangi uzantıda kaydedip, Sandbox objesi olarak oyuna hazırlayabilirim?

Mert Mimaroğlu: Bunun için öncelikle Crysis ya da Crysis Wars'un SDK paketini indirip gerekli eklentileri kurmalısınız, daha sonra dokuların Photoshop'ta Crytek'in doku eklentisi kullanılarak DDS olarak kaydedilmesi gerekiyor. Modellerin de yine Crytek'in Max eklentisi aracılığıyla kaydedilmesi gerekiyor. Burada modelin statik, dinamik ya da dinamik nesnenin animasyonu gibi farklı durumlar için farklı dosya soyadıyla kaydedilmesi gerekiyor. Daha sonra bu modelleri ve dokuları oyunun objects klasörüne kopyalıyoruz ve ardından da Sandbox'ta bu modelleri haritanıza alabilirsiniz. Malzeme ayarları için Max'te pek uğraşmanızı önermem, gerek yok çünkü tam olarak nasıl görüneceğini Sandbox'ta görerek ayarlayacaksınız. Ayrıntılı bilgi için crymod.com'a da bakabilirsiniz.

Tayfun Kumaş: Sizin yapılarınızda ''Combine Helicopter'' çok hoşuma gitti. Crysis'teki VTOL'dan daha güzel diyebilirim. Bu modun yapılış aşamasından bahsedebilir misiniz? 

Mert Mimaroğlu: Bu helikopter tasarımını Half-Life 2'de gördüğümde çok etkilenmiştim. Oyunun çıkışından birkaç yıl sonra ayrıntılı olarak modellemek istedim. Bütün her şeyi 3DSMax'te yaptım. Buna animasyonları da dahil. Hepsi elle yapıldı. Açıkçası işin en zor kısmı (burada zorlanan bilgisayarımdı benim için zorluğu beklemek oldu :) render kısmı, bunun nedeni de malum bu işlemin çok zaman alması. Oyunlara uygun bir model olmadığı için ne yazık ki mod vb. bir amaçla kullanamadım ama geçen yıl çıkan Escape from City 17 adlı kısa filmin devamında yaptığım bu helikopter modeli kullanılacak.

Tayfun Kumaş: Back to the Future modunuz tam anlamıyla ne zaman çıkar?

Mert Mimaroğlu: Şu an arabayı crymod sitesinden indirebilir ve zamanda dilediğiniz gibi atlayabilirsiniz. Arabaya yeni özellikler eklemek istiyorum ama pek zaman ayırabildiğimi söyleyemem. Şu an başka bir proje üzerinde çalışıyorum.

Tayfun Kumaş: İleride de başka bir oyuna mod yapmayı planlıyor musunuz? Örneğin: Grand Theft Auto gibi.

Mert Mimaroğlu: Sanırım Sandbox'la devam edeceğim. Crysis 2 ile Sandbox 3'ü dört gözle bekliyorum.

Tayfun Kumaş: Sizin şimdiye kadarki yapmış olduğunuz modlardan download edebileceğimiz linkler alabilir miyiz? Özellikle DeLorean adlı aracı çok istiyoruz. Bu araç Crysis ve Crysis: Warhead yani her ikisinde de çalışır mı? Bildiğimiz gibi Crysis: Warhead, Crysis üzerine yapılan Crytek yapımı ek pakettir.

Mert Mimaroğlu:Tabi ki, DeLorean'ı bu adresten indirebilirsiniz.

http://www.moddb.com/games/crysis/addons/delorean-version-10

DeLorean'ı hem Crysis, hem de Crysis: Warhead'de kullanabilirsiniz ancak bunu Sandbox'ı kurmanız gerekiyor. Arabayı haritaya nasıl ekleyeceğiniz hakkındaki yönergeleri indirdiğiniz pakette bulabilirsiniz. 

Ayrıca GTA Vice City ve GTA San Andreas için olan sürümünü de bu adresten indirebilirsiniz. http://www.bttfhillvalley.co.uk/forum/index.php?showtopic=2877

Son bir bilgi, arabayı Crysis 2'de de kullanabilirsiniz. Projemin Crymod'daki forum sayfasında Crytek'ten bir bölüm tasarımcısı arabayı Crysis 2'de denediklerini ve sorunsuz çalıştığını yazmıştı. 

Tayfun Kumaş: Bu sene sonu piyasaya çıkması beklenen Crysis 2, New York'ta geçmesinin yanı sıra CryEngine 3 oyun motoru kullanılacak ve Sandbox 3 yayınlanacak. Bu editör ile ilgili beklentileriniz ve düşünceleriniz nelerdir?

Mert Mimaroğlu: Müthiş, gerçekten CryEngine'in her şeyi eş zamanlı gösterebilme yeteneğinin yanında bir de yeni ışıklandırma sistemi sayesinde inanılmaz görüntüler elde ediliyor. CryEngine2 dış mekanlarda müthişti, CryEngine3 yeni ışıklandırma sistemiyle bu kaliteyi iç mekanlara da getiriyor. Tanıtım videolarından gördüğüm kadarıyla Sandbox3'teki yeni asset browser çok iyi olmuş. Benim gibi modellemeyle uğraşanlar için çok pratik bir araç.

Tayfun Kumaş: Türkiye'de ilerlemekte olan oyun sektörü var. Türk oyun sektörü hakkındaki düşüncelerinizi alabilir miyim?

Mert Mimaroğlu: İlerleme var ama bu daha çok yurtdışından oyun (free2play) getirip o oyunu pazarlamak üzerine kaymış durumda. Bu hızla yurtdışındaki büyük yapımlar ayarında yapımların ülkemizden çıkmasını bekleyemeyiz ancak bu başarılı işler yapılamayacağı anlamına gelmiyor. Farklı kulvarlarda, gerçekçi hedefler koyarak başarılı işler çıkarabiliriz ki Ceidot'ta yapmaya çalıştığımız da budur.

Tayfun Kumaş: Türkiye'de oyun yapımcısı olmak isteyen birçok genç var. Kimileri boş zamanlarında mod, yama vs. gibi oyunlara küçük eklentiler yapıyor, kimileri ise flash ya da kendi oyunlarını yapmak için çabalıyor. Türkiye'de oyun yapımcısı olmak isteyen gençlere tavsiyeleriniz ve önerileriniz nelerdir?

Mert Mimaroğlu: Bu okulda öğrenebileceğiniz bir şey değil. Okuduğunuz bölüm yaptığınız işe göre bir altyapı sağlayabilir ama işin neredeyse tamamı sizin çalışmanızda bitiyor. Araştırın, öğrenin, deneyin. Bunun yanısıra bir projeye başlamadan önce ne yapabileceğinizin farkında olun. Yani önünüze gerçekçi hedefler koyun. Şu da olsun, bu da olsun, şu özellik kimsede yok ama bizde olacak gibi başlangıçlar genelde hayal kırıklığı ile bitiyor. Başlangıçta önemli olan süper bir iş çıkarmak değil, çalışan, küçük ama iyi bir ürün ortaya koymak, daha sonra bunu bir üst seviyeye çıkarmak. Bir de kişisel olarak kendini geliştirmek isteyenlere önerim önce neye odaklanmak istediklerine karar versinler. Modelleme mi, bölüm tasarımı mı, programlama mı? Modelleme ise hangisi, organik mi, çevresel mi? Artık teknolojiler çok kapsamlı ve öğrenmesi, uzmanlaşması zaman alıyor. Dolayısıyla bence biraz ondan biraz bundan değil, belli bir noktaya odaklanmalısınız. Elbette takım çalışmasında başarılı olmak için genel olarak işin, iş akışının nasıl olduğunu da bilmelisiniz. 

Tayfun Kumaş: Size geçtiğimiz aylarda yaptığım birçok modu, GTA Turkish City'i gösterdim. Sizin, yaptığım modlar hakkındaki düşüncelerinizi alabilir miyim? Ayrıca yapılarımı nasıl buldunuz?

Mert Mimaroğlu: Başarılı ancak bence bunlar senin için ısınma turları, artık içeriğinin de tamamen sana ya da takımına ait olduğu işlere yoğunlaşmalısın.

Tayfun Kumaş: Sizinde üye olduğunuz sitemiz ''www.cryturkiye.com'' üyelerine göndermek istediğiniz bir jest var mı? Sitemiz hakkındaki düşüncelerinizi de öğrenebilir miyim?

Mert Mimaroğlu: CryTürkiye, MyCrysis'in seçtiği en iyi hayran sitelerinden biri, bu da zaten sitenin kalitesini gösteriyor, kutlarım, aynen devam.

Tayfun Kumaş: Bu keyifli röportaj için size sonsuz teşekkür ederiz. Son olarak Eklemek istediğiniz birşey var mı? İyi çalışmalar. 

Mert Mimaroğlu: Ben de teşekkür ederim. Umarım oyun sektöründe çalışmak isteyen arkadaşlar bu ideallerine ulaşırlar ancak bunun için çok çalışmalıyız, çalışmaya devam, herkese iyi oyunlar!

Haluk Diriker Röportajı & Codename Kingdoms (Ryse: Son of Rome)

NOT: Eidos Interactive'in yayınladığı ve Funcom'ın hazırladığı Age of Conan: Unchained'ın yapay zeka çalışmalarını üstlenen ve daha sonra Ryse: Son of Rome'un, 2010'da Crytek ve Microsoft Game Studios tarafından Codename: Kingdoms olarak duyurusu ile Ryse üzerinde çalışan Haluk Diriker ile 24 Temmuz 2010 tarihinde gerçekleştirdiğim röportajdır.

Codename: Kingdoms, zamanla isim değiştirerek Ryse: Son of Rome olmuştur.

Tayfun Kumaş: Merhaba Haluk Bey, öncelikle bize kendinizden bahseder misiniz?

Haluk Diriker: Doğum tarihim, nüfus cüzdanımda 1978 yazmasına rağmen 15 yaşındayım. Seyahat etmeyi, spor yapmayı ve sabahlara kadar gece kulüplerinde eğlenmeyi çok severim ve kendimi bildim bileli evimde en az bir adet oyun makinesi bulundurmuşumdur. Üniversiteyi dört kere terk ettim, sonuncusunda da bir daha geri dönmedim. Sanırım hayatımın son yirmi yılını, bu dört cümleye sığdırmayı başarabildim.

Tayfun Kumaş: Oyun yapımı kariyerinize nasıl başladınız?

Haluk Diriker: Oyun kariyerime 2006 senesinin yazında Funcom'da başladım. O sıralar hala dördüncü üniversitemde okumaktaydım ve aynı zamanda şirketler için üretim programları yazan ufak çaplı bir yazılım şirketim vardı. Funcom'un Age of Conan sitesini takip ederken, yapay zeka tasarımcısı aradıklarını gördüm ve başvurdum. İki mülakat ve bir testten sonra kabul edildim.

Tayfun Kumaş: Duyduğuma göre şu an Crytek'in Budapeşte'deki stüdyosunda çalışıyorsunuz. Bize Crytek'teki görevinizden bahseder misiniz?

Haluk Diriker: Crytek'te şu an Senior Designer (Kıdemli Tasarımcı) olarak çalışıyorum. SD'in görevi ise yönetmenden gelen oyun fikirlerinin diğer branşlar tarafından hayata geçirilmesini sağlamaktır. 

Yönetmenler genellikle size gelip çılgın fikirlerini anlatırlar, siz de bu fikirlerin diğer tasarımcılar ve programcılar tarafından oynanabilecek bir hale getirilmesini sağlarsınız. Crytek'te de şu an bunu yapıyorum.

Tayfun Kumaş: Geçtiğimiz senelerde ise Funcom'da Age of Conan'nın yapımında da çalışmışsınız. Funcom'daki çalışma süreniz içinde Age of Conan'a neler kattınız? 

Haluk Diriker: Age of Conan’ın yapımında, daha önce bahsettiğim gibi Yapay Zekâ Tasarımcısı olarak işe başladım. Buna oyundaki düşmanların tasarımını yapan kişide diyebilirsiniz. 

Kylikki'den, Yakhmar'a kadar bir çok raid'de çalıştım. Daha sonra Tortage adasındaki Level 1 ve 20 arasındaki Destiny Questlerin scriptini yazdım. 

Aynı zamanda şehirler arasi PvP sisteminin scriptlerinide yazıyordum. Son olarak beni, bütün şehir sistemleri ve şehir PvP sistemlerinden sorumlu tasarımcı yaptılar. İlk Senior Designer görevim buydu.

Tayfun Kumaş: Funcom'dan Crytek'e geçiş maceranızı bize anlatır mısınız?

Haluk Diriker: Oslo'daki gece hayatı yeterince hızlı değildi. Bu yüzden Budapeşte'ye geldim :) 

Biraz acele bir karar gibi duruyor fakat oldukça gerçeği yansıtıyordu. İlk kararım Oslo'dan ayrılmaktı. 

Oyun bitmiş, yamalama sürecine geçmişti. Oslo çok güzel bir şehir fakat 30 yaşında bir bekâr için çok uygun değildi. Aileler için daha uygun bir şehirdi. İleride evli ve çocuk sahibi olursam tekrar dönmeyi düşünebilirim fakat Oslo'dan ayrılırken, Crytek'ten teklif geldi. Budapeşte'ye ilk gelişimdi. İlk seferde aşk sanırım buna deniliyor galiba. Budapeşte'yi çok beğendim. Çok hareketli ve eğlenceli bir şehir. Şirket'ten ve projeden sezinlediğim hava da çok güzeldi, bu yüzden tekliflerini kabul etmeye karar verdim.

Tayfun Kumaş: Önceden Funcom ya da Crytek'e girmek hiç aklınızdan geçmiş miydi?

Haluk Diriker: Oyun yapımcısı olmak her zaman hedeflerim arasındaydı ancak Türkiye'den ayrılmaya da çok sıcak bakmıyordum. Özellikle Funcom veya Crytek'e girmeyi hayal etmedim ancak oyun piyasasına girmek için uygun bir fırsat kolluyordum.

Tayfun Kumaş: Age of Conan dışında yapımında çalıştığınız oyunlar var mı?

Haluk Diriker: Evet vardı ama iptal oldular.

Tayfun Kumaş: Şu an üzerinde çalıştığınız başka her hangi bir proje var mı?

Haluk Diriker: Şu anda Crytek'in E3 2010 fuarında tanıttığı Codename: Kingdom's oyunu üstünde çalışıyorum. Fazlasını paylaşabileceğim bir konumda değiliz henüz.

Tayfun Kumaş: Boş zamanlarınızda ne tür ve hangi oyunları oynarsınız?

Haluk Diriker: Genellikle oyun türü seçmem. İşe gidip gelirken çeşitli iPhone oyunları deniyorum. Bazen PSP oyunları da oynadığım oluyor. Evde ise oyunlarımı konsollarda oynamayı seviyorum, daha konforlu oluyor. PC'mi çoğunlukla iş için kullanıyorum veya oynamak istediğim oyun konsollarda yoksa PC’de oynuyorum. Mesela King's Bounty serisi. 

Son zamanlarda bitirdiğim oyunlar arasında Red Dead Redemption, God of War III ve Heavy Rain var. Ayrıca her Türk erkeği gibi bol bol PES/FIFA oynarım.

Tayfun Kumaş: Türkiye'de oyun yapımcısı olmak isteyen birçok genç var. Kimileri boş zamanlarında mod, yama vs. gibi oyunlara küçük eklentiler yapıyor, kimileri ise flash ya da kendi oyunlarını yapmak için çabalıyor. Türkiye'de oyun yapımcısı olmak isteyen gençlere tavsiyeleriniz ve önerileriniz nelerdir?

Haluk Diriker: Birinci tavsiyem kendilerine kariyer belirlemeleri, oyun yapımcılarıda kendi aralarında gruplara ayrılıyor; programcı, grafik tasarımcısı, sistem tasarımcısı ve içerik tasarımcısı vb gibi. 

Bu kariyeri belirledikten sonra, bu konuda eğitim ve pratik yapmaları şart. Eğer eğitimi verebilecek bir okul yoksa kendileri öğrenmeliler ve bol bol pratik yapmalılar. Mümkünse birkaç kişi bir araya gelip üretim yapmalılar. Takım çalışması öğrenmek çok önemli. Bol bol oyun oynamakta şart :) 

Sadece sizin sevdiğiniz oyunları değil, başkalarının sevdiklerini de oynayarak. Hatta kötü oyunları oynamak bile önemli. Her oyunun size öğretebileceği şeyler var, kötü oyunların öğretecekleri en önemli şeylerden biri kötü oyun yapmaktan kaçınmak. Sadece first person shooter veya spor oyunu oynayarak iyi bir oyun yapımcısı olamazsınız, çünkü bulunduğunuz oyun türünü geliştiremezsiniz. Vizyonunuz dar olur.

Tayfun Kumaş: Türkiye'de ilerlemekte olan oyun sektörü var. Türk oyun sektörü hakkındaki düşüncelerinizi alabilir miyim?

Haluk Diriker: Türk oyun sektörünü yakından takip ettiğimi söyleyemeyeceğim. Üniversiteler düzeyinde çalışmalar olduğunu duydum ancak yüksek bütçeli yatırımlar yapabilecek iş adamları olmadan oyun sektörünün ilerlemesi çok zor. 

Türkiye’de çok yetenekli insanlarla tanıştım. Hatta Cemre Özkurt ile bir sene kadar beraber çalışmıştık. Kendisi şu an EA'de çalışıyor. Türkiye'deki oyunların yurt dışına kıyasla düşük prodüksiyon değerleri, yeteneksizlikten değil bütçe eksikliğinden kaynaklanıyor. 

Crysis, Gears of War, God of War ve WoW gibi oyunlar, özellikle MMO’lar çok büyük bütçelerle yapılan oyunlar. Üzerlerinde yüz kadar profesyonel, senelerce çalışıyor. Bu kadar insana yetenekleri doğrultusunda maaş vermek, reklam yapmak, ofis kurmak çok büyük bütçeler isteyen şeyler. Yani milyonlarca dolardan bahsediyoruz. 

Şu an dünyada mobil ve online oyun sektörü süratle gelişiyor. Apple, Microsoft ve Sony bunun büyük destekçileri olmaya başladı. Bu platformlara çok kaliteli ve düşük bütçeli 2D oyunlar çıkıyor. Eğer girişim yapmayı düşünen genç okurlarınız varsa, bu tarz oyunlara yönelmelerini tavsiye ederim.

Tayfun Kumaş: Röportaj için tesekkür ederim. Sizin de eklemek istediğiniz ve söylemek istedikleriniz var mı?

Haluk Diriker: Sanırım yeterince kafa ütüledim :) Röportaj için tesekkür ederim. 

CryTurkiye.com'a selamlar.

Görsellerin tamamı Ryse: Son of Rome’dan alıntıdır.